Professional vanuit je hart voor liefdevolle en gelijkwaardige (jeugd)zorg, onderwijs en sociaal domein - met Mascha Struijk

#106 Met 1x per 3 maanden kun je geen band opbouwen met je kind - Sander Tegelaar (ervaringsdeskundige vader van Delano)

"Met 1x per 3 maanden kun je geen band opbouwen met je kind"

De zoon (6) van Sander Tegelaar groeit op in een gezinshuis. Sander wil met zijn ervaringen een bijdrage leveren aan het verbeteren van de jeugdzorg. Het gaat om menselijkheid, eerlijkheid en meer begrip voor elkaar. Sander wil graag bruggenbouwer zijn tussen ouders en professionals.

Delano is vlak na zijn geboorte uit huis geplaatst, Sander was toen nog buiten beeld. Sander vertelt openhartig over wat hij heeft moeten doen om contact met Delano te mogen hebben, en hoe hij hem voor het eerst heeft gezien twee dagen na zijn eerste verjaardag. Hij vertelt over het oorspronkelijke plan met een bezoekregeling van eens per 3 maanden, en dat dat voor hem onacceptabel was. Over getouwtrek, wisselende jeugdbeschermers en hoe fouten in zijn dossier verstrekkende gevolgen hadden.

Gelukkig is de situatie nu heel anders. Over de samenwerking met de gezinshuisouders is Sander heel erg tevreden. Sander heeft vanaf het begin veel vertrouwen ervaren, zij hebben hem gesteund hebben om een band op te bouwen met Delano. Hij hoort echt bij de familie en onderneemt soms ook activiteiten met de andere kinderen.

We praten over de GezagsBeëindigende Maatregel, over eerlijk zijn wat je je kind te bieden hebt, over dat het niet om jou als ouder moet gaan maar altijd over het belang van je kind. Maar ook over realisme aan de kant van de professionals: je hebt letterlijk tijd nodig om een band op te kunnen bouwen met je kind, en het is zo belangrijk om ouders vertrouwen te geven. Dat is wat Sander heel erg ervaren heeft bij de gezinshuisouders en niet bij alle jeugdbeschermers.

Bijzonder: in de volgende podcast is Janneke van Beelen te gast, zij is de gezinshuisouder bij wie Delano woont en vertelt ook over haar kant van dit verhaal.

#105 (V)MBO Hoezo laagopgeleid ?! - Kirsten Cuppen (MBO Leraar van het jaar | ROC Tilburg | Talentenpaspoort)

"(V)MBO Hoezo laagopgeleid?!"

Kirsten Cuppen is docent Nederlands op het MBO. Afgelopen jaar won ze de Leraar van het jaar verkiezing én was ze genomineerd voor de Global Teachers Award. Ze maakt zich hard voor gelijkwaardige waardering voor het MBO en is mede-initiator van het Talentenpaspoort.

Zoals de meeste mensen met een duidelijke missie heeft dit ook bij Kirsten een link met haar persoonlijke verhaal. 'Wat je hebt gemist, dat probeer je te zijn.'

We praten over het verschil in hoog- en laagopgeleid, en dat hoogopgeleid beter is. Als er steeds zo gesproken wordt in de maatschappij, dan gaat iemand dat ook zelf geloven. Het effect bij de MBO-studenten is vaak dat zij daardoor onzeker worden en zich dom voelen. Dat is echt zo kwalijk. Het werk wat zij doen is zo belangrijk en niets minder waard. We moeten af van de indeling hoog en laag, en van slim en dom!

Het Talentenpaspoort is een geweldig alternatief voor een cv, met veel meer ruimte voor de persoon en z'n kwaliteiten. Kirsten hoopt dat iedereen vanaf 12 jaar dit gaat gebruiken. Zeker voor mensen met een gekke schoolloopbaan geeft dit meer zelfvertrouwen en perspectief. Het is voor iedereen beschikbaar op www.talentenpaspoort.nl.

Ook praten we over laaggeletterdheid, het allerbelangrijkste is dat je blijft lezen. De vraag is dus: hoe zorgen we dat lezen (weer) leuk wordt. Leesplezier is het belangrijkste. Ook relevant voor iedereen in de jeugdzorg: als je te maken krijgt met jongeren die niet naar school gaan, zorg ervoor dat ze blijven lezen!

 

 

#104 Na mijn redding ben ik heel goed geholpen - Nina Blom deel 2 (ervaringsdeskundige en expert Münchhausen by Proxy)

"Na mijn redding ben ik heel goed geholpen"

In dit vervolggesprek met Nina Blom gaat het over ná haar redding op 14 jarige leeftijd. Zij was toen heel erg ziek, lag de hele tijd in bed en had geen contact meer met de buitenwereld. Dit was het gevolg van Münchhausen by Proxy, de moeder van Nina maakte haar ziek. Hierover vertelt zij in de vorige aflevering (103).

Nina vertelt open over de verwarring, het weer wennen aan gewone kleren, de schaamte over haar grote achterstand op alle leefgebieden, 

Vooral vertelt ze over hoe goed ze is opgevangen, zowel eerst in het ziekenhuis als later in de jeugdzorg. Heel veel liefdevolle professionals hebben haar geholpen te landen in het 'gewone leven'. Nina is heel dankbaar dat zij haar de tijd en ruimte hebben gegeven om op haar eigen moment te beslissen dat ze haar ouders niet meer wilde zien. 

We praten over wat het betekent om als kind door het leven te moeten zonder ouders, hoe een ingewikkelde jeugd je beïnvloedt en hoe dat doorwerkt in de rest van je leven. Het wordt een heel persoonlijk gesprek tussen Nina en mij waar jij bij mag meeluisteren :-)

Lieve Nina, heel erg bedankt voor onze mooie ontmoeting!

Als je meer over Nina's ervaringen wilt weten, lees of luister dan haar boek 'Je bent een verschrikkelijk kind'.
https://www.uitgeverijpersonalia.nl/boekwinkel/je-bent-een-verschrikkelijk-kind/

 

#103 Moeders die hun kind ziek maken - Nina Blom deel 1 (ervaringsdeskundige en expert Münchhausen by Proxy)

"Moeders die hun kind ziek maken"

Nina Blom is slachtoffer van Münchhausen by Proxy, een ernstige vorm van kindermishandeling waarbij de ouder het kind ziek maakt. Zij is daardoor vanaf haar 9e niet meer naar school geweest en lag alleen nog maar in bed toen zij op 14-jarige leeftijd werd gered door een doortastende kinderarts. Haar levensverhaal heeft ze opgeschreven in het boek "Je bent een verschrikkelijk kind".

We praten over Münchhausen by Proxy, over Nina's eigen ervaringen maar vooral over de achtergronden. De daders -meestal de moeders- geloven meestal dat hun kind echt ziek is, ook al veroorzaken zij dit zelf. Het is daardoor lastig te herkennen voor de buitenwereld, en ook de kinderen zelf zijn vaak gaan geloven in hun eigen ziekte.

Bij deze vorm van kindermishandeling vormt het bespreekbaar maken met de ouder(s)/ dader een heel groot risico. Wees voorzichtig met vermoedens uitspreken. Bewijs verzamelen is tegelijkertijd lastig, en het kan formeel alleen vastgesteld worden na psychologisch onderzoek van de ouder. Het is daardoor onbekend hoeveel het voorkomt. 

Dit gesprek is deel 1, volgende week volgt nog een aflevering met Nina.

Als je meer over Nina's ervaringen wilt weten, lees of luister dan haar boek 'Je bent een verschrikkelijk kind'.
https://www.uitgeverijpersonalia.nl/boekwinkel/je-bent-een-verschrikkelijk-kind/

#102 Even bijpraten :-)

"Even bijpraten :-)"

Ik blik terug op een paar intensieve podcast-weken met 8 podcasts rond de Gesloten Jeugdzorg. Voor het eerst een thema-serie, voor het eerst zoveel podcasts achter elkaar. Was heel tof om te doen, mooie gesprekken en ik hoop dat het inspireert om betere alternatieven voor de Jeugdzorg Plus te ontwikkelen.

Ook vertel ik hoe het afgelopen is met de Vrouw in de Media Award regio Utrecht, of ik nog sport en kom ik er tijdens deze podcast achter dat ik een nieuw gevoel ervaar: Trots! Dat voelt onwennig maar heel erg lekker!! Waar ben jij trots op van/ bij jezelf?? Leuk als je het met me deelt!

#101 We vragen niet wat je doelen zijn, de kinderen wonen hier - Ellen van der Hulst (Heppie (t)Huis | Het Vergeten Kind)

"We vragen niet wat je doelen zijn, de kinderen wonen hier"

Ellen van der Hulst is orthopedagoog bij het Heppie (t)Huis in Geldrop-Mierlo. Het Heppie (t)Huis is in 2019 gestart als initiatief van Het Vergeten Kind als reactie op de documentaire Alicia. Om te laten zien dat jeugdzorg ánders kan.

Ellen werkt vanaf de start mee om dit huis vorm te geven. Ze vertelt enthousiast over het klimaat van liefde en aandacht als basis (hechten moet), niet vragen wat je doelen zijn, intensief samenwerken met ouders, zo lang mogen blijven wonen als nodig is, geen groepsleiders maar opvoeders, meegaan naar de voetbalclub om de trainer te coachen om dit kind erbij te houden. Dat je kinderen met mega-ingewikkeld gedrag ook op deze manier kunt helpen, dat dat veel creativiteit, vasthoudendheid en intensiviteit vraagt maar dat je dan wel bétere hulp levert. Die kindvriendelijk is, dicht bij huis, middenin de samenleving, en daardoor voldoet aan de standaarden van het Kinderrechtenverdrag.

De gemeente financiert op een andere manier, waardoor alle beslissingen genomen worden op basis van 'is het nodig voor het kind? dan doen we het!'. Ook is er meer personele bezetting: uitgangspunt is altijd 3 opvoeders aanwezig voor de maximaal 8 kinderen. Dan is er natuurlijk veel meer mogelijk, dus het is niet zomaar te vergelijken met een andere residentiële setting. 

Het is juist om te laten zien dat andere financiering betere hulp voor kinderen kan realiseren. Dat daardoor kinderen in hun eigen gemeente kunnen worden opgevangen ipv doorgeplaatst te worden tot er een plek is waar ze passen - of tot gesloten omdat het niet anders meer kan. 

Ellen vertelt ook over haar persoonlijke ervaringen met isoleren als sociotherapeut in de Kinder en Jeugdpsychiatrie. Toen deed ze het, maar als ze er nu op terugkijkt is ze daar wel het contact met zichzelf een beetje kwijt geraakt. Ze heeft gewerkt op een manier waar ze nu niet meer achter kan staan, maar om je staande te houden op dat moment moet je je wel aanpassen. Nu Ellen in een andere omgeving werkt, merkt ze dat ze veel dichter bij zichzelf kan blijven en meer kan betekenen voor de kinderen, jongeren en hun ouders.

#100 Wat we doen mág gewoon niet, dit zou in het strafrecht onmogelijk zijn - Jolande uit Beijerse (Erasmus Universiteit | rechter plv)

"Wat we doen mág gewoon niet, dit zou in het strafrecht onmogelijk zijn"

Jolande uit Beijerse is al meer dan 30 jaar hoofddocent Strafrecht en sinds 2021 hoogleraar Justitiële Jeugdinterventies. Daarin gaat het om de combinatie tussen het jeugdstrafrecht en het jeugdbeschermingsrecht. Naast de wetenschap is ze ook actief in de praktijk, als rechter plv en lange tijd bij JJI De Hartelborgt.

Bekeken vanuit de rechtspositie van jongeren in het strafrecht is het onbegrijpelijk hoe dat geregeld is rond de Jeugdzorg Plus, wat onder het jeugdbeschermingsrecht valt. Jolande heeft al sinds 2008 hierover gesproken en gepubliceerd. We voldoen op veel punten niet aan het Kinderrechtenverdrag en andere regelgeving waar Nederland zich aan gebonden heeft en het is eigenlijk heel gek dat het nog steeds in deze vorm bestaat. 

Als je een hoofddocent/ hoogleraar uitnodigt in de podcast, weet je dat je een bak aan kennis binnenhaalt. Jolande geeft een minicollege over de (ontstaans)geschiedenis van de gesloten jeugdzorg, gaat in op de verschillen tussen jeugdstrafrecht en jeugdbeschermingsrecht, vertelt over Spanje en Duitsland en nog veel meer. Maar allemaal met een bevlogenheid en passie die maken dat ik liefst nog veel meer van haar zou willen horen. En allemaal ook gebaseerd op wat ze in de praktijk heeft gezien.

Het is verfrissend om vanuit een ander perspectief naar de gesloten jeugdzorg te kijken, namelijk het juridisch perspectief. Dat zet een aantal zaken in een ander daglicht en nog meer op scherp. Stof tot nadenken. En zoals Jolande zegt: tijd voor actie! 

#99 Je moet jeugdzorg los zien van kolommen - Giovanni Coenen (Xonar | Mondriaan Ggz)

"Je moet jeugdzorg los zien van kolommen"

Giovanni Coenen is al jaren vanuit verschillende kanten betrokken bij jongeren met ingewikkelde problematiek. Het is schrijnend hoe vaak deze jongeren 'doorgeschoven worden' van de ene naar de andere sector/ organisatie, van (open) jeugdzorg naar LVB-zorg, van kinderpsychiatrie naar gesloten jeugdzorg en vice versa. Om dit doorschuiven te verminderen - liefst voorkomen - hebben 4 organisaties (LVB-zorg, jeugdzorg, Kinder- en Jeugdpsychiatrie en gesloten jeugdzorg) in Zuid-Limburg afgesproken om deze jongeren gezamenlijk op te vangen met een plan op maat voor ieder kind. 

Giovanni vertelt bevlogen hoe hij het juist voor deze kinderen goed wil doen. De (jeugd)zorg is nu opgedeeld in kolommen, maar deze kinderen passen nooit in één kolom. Om dit te doorbreken is intensieve samenwerking nodig, een grote ambitie, doorzettingsvermogen en lef. Het is ook spannend, omdat je niet van tevoren weet hoe dit gaat ontwikkelen en wat het betekent voor de bestaande hulpvormen. Voor medewerkers brengt het daardoor ook veel onzekerheid.

Toch staat Giovanni samen met de andere bestuurders/ directeuren pal voor dit plan: het zijn ónze kinderen. We moeten ze leren leven, en dat gaat niet als ze steeds moeten verhuizen. Dus dit móet gewoon beter.

We praten over meetbare en merkbare goede zorg, over maatschappelijke idealen, over het belang van dromen, over zielige kinderen die veranderen in k*kinderen en over de beweging waar we in zitten om het beter te maken. We moeten het echt samen, met zn allen doen.

De betrokken organisaties in Zuid-Limburg zijn Via Jeugd (jeugdzorg plus), Xonar (jeugdzorg), Koraal (LVB-zorg) en Mondriaan (kinder- en jeugdpsychiatrie), met ook een belangrijke rol voor de gemeente Maastricht en de andere gemeenten.

#98 Blijf bij me, juist als het moeilijk wordt - Karine Jackson (Pactum)

"Blijf bij me, juist als het moeilijk wordt"

Karine Jackson zoekt als zorgadviseur samen met ouders en kinderen met complexe problemen naar passende hulp. Ook wel genoemd 'oppakken van complexe casuïstiek. Dit gaat vaak over jongeren voor wie gesloten als enige optie wordt gezien.

Karine vertelt dat het wat haar betreft allemaal véél beter kan en moet. De verandering richting kleinschalige voorzieningen is goed en belangrijk, maar het gaat niet ver genoeg. We moeten anders gaan kijken, anders gaan denken. Expertise toevoegen aan de plek waar het kind verblijft, zodat een kind niet hoeft te verhuizen. Veel meer inzetten op het thuis vormgeven van intensieve hulp kan echt uithuisplaatsingen voorkomen, daar zijn al veel voorbeelden van. 

Als je een goed (alternatief) plan hebt, dan zijn veel gemeenten bereid om het mogelijk te maken. De inhoud overtuigt, zelfs als het duurder is. We moeten dit beter leren vertellen en dan blijkt er veel meer kan dan je op voorhand denkt. We kunnen dingen mogelijk maken die onmogelijk lijken, als je een heel goed plan hebt in combi met een krachtig verhaal.

We praten over het volgen van een wegloopprotocol tegenover het praten met een kind, over watertrappelen en je gevoel serieus nemen, over de droom om miljonair te worden en over het auti-clubje bij de voetbal. 

Karine vertelt over Onvoorwaardelijk Wonen, een nieuwe hulpvorm voor jongeren met autisme en gedragsproblemen. Deze groep komt vaak in de jeugdzorgplus terecht. Onvoorwaardelijk wonen is een samenwerking tussen Pactum en Karakter (Kinder- en jeugdpsychiatrie), gebaseerd op de autonomie van het kind, samenwerking met de ouders en maatwerk voor iedere jongere. 

 

#97 Deze kinderen schreeuwen om verbinding, wegstoppen helpt niet - Suzan Terweij (Parlan)

"Deze kinderen schreeuwen om verbinding, wegstoppen helpt niet"

Suzan Terweij is samen met haar collega's bij Parlan op zoek naar alternatieven voor een gesloten jeugdzorg. Zij werkte eerder bij Transferium, een grootschalige jeugdzorgplus-locatie en kent de jongeren en de hulpvorm dus goed..

Suzan vertelt over nieuwe vormen van hulp voor kinderen met complexe problemen. Door een intensieve ambulante, vasthoudende benadering waarbij het contact met de jongere de basis vormt zijn al heel wat gesloten plaatsingen voorkomen. Daarnaast is er een aantal kleinschalige voorzieningen (max 4-5 kinderen), alleen voor kinderen uit de directe omgeving zodat hun eigen netwerk deel uitmaakt van hun dagelijks leven.

Het is elke keer weer zoeken naar wat werkt bij dit kind. Behandeling en ondersteuning op maat. Moet dit kind echt uit huis - gaat dat helpen? Veel van deze kinderen vermijden hulpverleners en je moet als hulpverlener heel veel moeite doen voor contact. Maar áls je doorzet en volhoudt lukt het bijna altijd om in contact te komen en komen de kinderen in beweging. Dan kun je ze veel beter helpen.

We praten over of het jeugdzorgsysteem veranderd moet worden, over niet-meer-doorplaatsen, over dat kinderen ergens een thuis moeten/ mogen hebben, over 'slechte vrienden'. Over mee laten kijken en het organiseren van je eigen kritiek van buitenaf, liefst door mensen van buiten de hulpverlening. 

Ook vertelt Suzan waarom ze een brief met excuses aan Nienke heeft geschreven, een van de jongeren die in de jeugdzorg-plus verbleef toen Suzan daar betrokken was en nu een van de gezichten is tijdens de Week van het Vergeten Kind. Het gaat niet alleen om het vanaf nu beter doen, maar de kinderen die schade hebben ondervonden hebben recht op sorry. Dat we erkennen in plaats van nog een keer uitleggen.

Dat is pijnlijk voor ons als professionals. Suzan vindt terugkijken dat er dingen echt niet goed zijn geweest, hoewel ze juist trots was op hoe de gesloten jeugdzorg bij Parlan eruit zag. Dat is pijnlijk voor jezelf, maar nog veel pijnlijker voor de jongeren die ermee te maken hebben gehad. En daarom moeten we sorry zeggen.